Toksyna botulinowa
Toksyna botulinowa, znana również jako jad kiełbasiany, jest egzotoksyną pochodzenia bakteryjnego odkrytą w 1897 roku. Początkowo uznawana była wyłącznie za truciznę, natomiast od lat 70-tych XX wieku jest wykorzystywana w medycynie. Edward Schantz oraz Alanem B. Scott byli pionierami terapeutycznego zastosowania botuliny w nieoperacyjnym leczeniu zeza. Od momentu zaś gdy Jean i Alastair Carruthers zaobserwowali wygładzenie zmarszczek mimicznych u pacjenta leczonego z powodu kurczu powiek, preparaty toksyny botulinowej stosowane są na szeroką skalę w zabiegach medycyny estetycznej. Toksyna botulinowa znalazła swoje zastosowanie również w coraz częściej spotykanym problemie zgrzytania zębów czyli bruksizmie.
Leczenie bruksizmu
Bruksizm jest bardzo złożonym problemem i niestety nie ma jednej skutecznej metody leczenia, dlatego często w terapii wymagane jest podejście interdyscyplinarne.
Popularną metodą leczenia bruksizmu jest leczenie stosowane przez stomatologów/protetyków poprzez zakładanie szyny na zęby. Niestety metoda ta nie likwiduje przyczyny problemu, która ma podłoże psychosomatyczne, a objawia się nadmiernym napięciem mięśni żwaczy oraz zgrzytaniem zębów.
Do metod usuwających przyczynę, powodujących rozluźnienie mięśni są techniki psychorelaksacyjne, fizjoterapia, leki uspokajające lub psychoterapia. Są to jednak metody na których efekt trzeba bardzo długo czekać, a farmakoterapia jest obarczona dużym ryzykiem działań niepożądanych, a nawet uzależnieniem.
Skuteczną oraz najszybszą metodą usuwającą napięcie mięśni żwaczy w przebiegu bruksizmu jest zastosowanie toksyny botulinowej. Metoda ta ma pewne ograniczenia, o których opowie Państwu lekarz na konsultacji przed zabiegiem.
Wizualizacja 3D oraz rzeczywisty obraz zmian w uzębieniu wywołany zaawansowanym nieleczonym bruksizmem - widoczne wytarcie i wykruszenia brzegów siecznych i powierzchni żujących zębów ze startym szkliwem i odsłonięciem zębiny.
Przygotowanie do zabiegu
Przed zabiegiem pacjent powinien odbyć konsultację u stomatologa, który rozróżni czy pacjent ma „bruksizm” czy też „zaniżenie zwarcia zgryzu”, co jest często mylnie rozpoznawane, a w konsekwencji zaproponowana terapia nie będzie skuteczna, bo przyczyna choroby jest inna.
Konsultacja przed zabiegiem
Zabieg korekty mięśni żwaczy w bruksizmie wymaga wcześniejszej konsultacji u lekarza wykonującego zabieg. Lekarz w trakcie tej wizyty zapozna się ze skalą problemu, zbierze wywiad, pod kontrolą USG oceni przerost mięśni żwaczy oraz przekaże informacje na temat realnych efektów z zastosowania toksyny botulinowej.
Każdy zabieg ma swoje ograniczenia. Z tego względu w trakcie konsultacji lekarz przedstawi Państwu nie tylko możliwości wykonania zabiegu z użyciem toksyny botulinowej, ale także omówi inne, skutecznie dla Pani/Pana rodzaje terapii.
Na konsultacji będzie również ustalony z Państwem plan terapeutyczny. Aby uzyskać jak najlepszy efekt, bardzo często konieczne jest realizowanie pełnego zabiegu w kilku etapach, dlatego zabieg w naszej ofercie obejmuje co najmniej dwie wizyty, a jeżeli wystąpi taka konieczność ilość sesji zostanie zwiększona.
Przebieg zabiegu
Lekarz oznacza miejsca iniekcji. Jest to ważny etap, gdyż każda twarz ma inną anatomię, odmienne rysy i cechują ją specyficzne interakcje pomiędzy mięśniami. Następnie leka rz aplikuje toksynę botulinową na oczyszczoną i zdezynfekowaną skórę za pomocą jednorazowej strzykawki z bardzo cienką igłą. Umożliwia to precyzyjne podanie substancji czynnej w ściśle określone miejsce. Dzięki temu toksyna botulinowa działa tylko w obrębie tych mięśni, w które została podana.
Zabieg jest krótki, nie wymaga znieczulenia.
Ocena ultrasonograficzna mięśni żwaczy pozwala określić skalę problemu i miejsce iniekcji toksyny botulinowej.
Po zabiegu
Przez kilka godzin po zabiegu należy unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, przebywania w wysokich temperaturach powietrza, schylania głowy.
Pierwsze efekty widoczne są po kilku dniach. Organizm wraz z upływem czasu przeciwdziała botoksowi, wytwarzając nowe włókna nerwowe co może spowodować powrót bruksizmu. Dlatego utrzymaniu trwalszego efektu leczenia sprzyja włączenie fizjoterapii, technik relaksacyjnych czy też psychoterapii. Po pewnym czasie może być konieczne powtórzenie zabiegu. Nie należy powtarzać zabiegu z użyciem toksyny botulinowej w tej samej okolicy przed upływem 3 miesięcy od wcześniejszej iniekcji.
Przeciwskazania do zabiegu
- ciąża i okres karmienia piersią
- nadwrażliwość na składniki preparatu (głównie białka – albuminy)
- schorzenia zapalne skóry (zwłaszcza ropne – np. trądzik)
- zaburzenia krzepnięcia krwi
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego
- zażywanie antybiotyków aminoglikozydowych lub leków rozkurczowych
Działania niepożądane
Stosowanie toksyny botulinowej w terapii bruksizmu niesie ze sobą ryzyko występowania działań niepożądanych, jednak zwykle mają one charakter przemijający i utrzymują się do kilku dni.
Każdy zabieg ze względu na ingerencję w różne okolice ciała ludzkiego, wiąże się z innymi rodzajami powikłań, dlatego szczegółowych informacji na temat efektów ubocznych konkretnego zabiegu udzieli Państwu lekarz.
